تجزیه تحلیل ساختار مصرف با تاکید بر قیمت گذاری حاملهای انرژی (مطالعه موردی برق)

امروزه تأثیر و اهمیت انرژی و نقش آن بر کسی پوشیده نیست و همیشه زندگی انسان ها وابسته به یک سری عوامل طبیعی بوده که تأمین نیازهای زندگی به کمک اینها میسر می شود اما الویت و میزان استفاده از این عوامل هر روزه با پیشرفت تکنولوژی و تغییر شیوه زندگی انسانها و همچنین میزان در دسترس بودن این عوامل در حال تغییر می باشد به گونه ای که بسیاری از این عوامل روزی جزو گروه کالاهای ضروری نبوده اما امروزه از این گروه هستند. انرژی منبع با ارزشی است که در پیشرفت اقتصادی و رفاه افراد موثر است که اگر به این گروه اهمیت مورد نیاز آن داده شود منجر به رشد اقتصادی می شود و درصورت عدم توجه به این نیاز بخش های مختلف اقتصادی کشور منجر به وقوع ضربه های جبران ناپذیری بر روند توسعه و عمران هر کشور خواهد شد. قبول حاکمیت انرژی در اقتصاد فعلی و آتی کشور و نیاز ضروری به درآمدهای ارزی حاصله منجربه توجه دقیق تر در بهره برداری از انرژی می شود. با توجه به اینکه امروزه زندگی بدون استفاده از حاملهای انرژی غیر ممکن است و این گروه جزو کالاهای تجدید ناپذیرند، بحث استفاده صحیح و بهینه و افزایش کارایی مصرف از این گروه کالاها حائز اهمیت میگردد. که در رابطه با وجود این بحث عده ای بر این باورند که سطح پایین بهای این ها نسبت به میزان واقعی آن، یکی از دلایل مصرف بی رویه است و از این رو جایگاه ویژه ای دارد و عده ای نیز بر این باورند که اولا بهای انرژی در سطح پایین تری از قیمت تعادلی آن نیست، ثانیاً تصمیم گیری منطقی در مورد اصلاح قیمت حامل های انرژی با توجه به هماهنگی قیمت های نسبی با قیمتهای واقعی، موجب اصلاح کارایی اقتصادی و اصلاح الگوی مصرف و تولید می گردد. قیمت حاملهای انرژی همواره با حساسیت زیادی روبه رو بوده و با تنش های اقتصادی و اجتماعی همراه می شود، دولت تاکنون با دلایل مختلف از جمله عدم تصمیم گیری در بهینه سازی یارانه ها به اصلاح یارانه های حامل های انرژی پرداخته که گروهی معتقدند این خود باعث مصرف بی رویه آنها بوده و منجر به عدم تعادل های شدید در این بازار شده قیمت های نسبی به عنوان علامت دهندگان جهت شکل گیری سبد کارآمد مصرفی خانوار و همچنین رفتار مصرف کنندگان اهمیت بسیار بالایی دارند و این باعث توجه تأکیدی به آنها می شود که حتی میتوان از قیمت های تبعیضانه نیز استفاده کرد.حال دولتمردان در صدد ایجاد تعادل در این بازار و اصلاح ساختار مصرف و یافتن یک قیمت تعادلی و مناسب برای این گروه کالا ها که اغلب تجدید ناپذیر نیز هستند در آمده اند چرا که تاکنون بسیاری از یارانه ها به دلیل تصمیمات آگاهانه اقتصادی و نوسانات نرخ ارز و مقایسات قیمتی نبوده. هدفمند کردن یارانه ها با هدف کاهش عدم کارایی های ناشی از یارانه های انرژی و افزایش رفاه مردم در یک طرح بلند مدت از طریق تصمیم گیری های صحیح صورت می پذیرد.